SZLAKIEM TRADYCJI PO STARÓWCE KOWARSKIEJ
Punkt startowy: Dom Tradycji Miasta, ul. Górnicza 1
Punkt końcowy: parking przy D.H. „Biedronka” (ul. Jagiellończyka)
Czas przejścia: ok. 3 – 4 godziny.
W programie spaceru:
- Dom Tradycji Miasta, ul. Górniczej 1. Obejrzenie stałej wystawy „Kowary w starej widokówce” i wystawy okresowej.
- Zwiedzanie ratusza miejskiego.
- Fontanna miejska i „Aleja sław kolarstwa polskiego”.
- Osiemnastowieczne kamienice na kowarskim deptaku ( 1 maja 12, 15, 17 ),
- Zwiedzanie cmentarza przykościelnego i świątyni katolickiej,
- Obejrzenie obiektów przy Placu Franciszkańskim: figura św. Nepomucena i budynku klasztoru z 2. połowy XVIII wieku.
- Zabytkowe budowle przy ul. 1 Maja: d. Hotel “Pruski”, d. „Dom pułkowy”, d. „Villa Rekesch’a , d. “Treutlerhaus” , d. „Shreibershotel“.
- Obiekty przy ul. Dworcowej: budynek dworcowy „PKP Kowary Główne”, dźwig kolejowy, obydwa z 1905 roku.
- Spacer al. Borusiaka do b. kolejowej wieży ciśnień i metalowego mostu nad linią kolejową.
- Przejście pomiędzy budynkami osiedla przy ul. Matejki na parking przy D.H. „Biedronka”. (Niegdyś w tym miejscu istniało Przedsiębiorstwo „Polsport” w latach1956-99).
SZLAKIEM SANATORIÓW i KSIĘŻNEJ FEODORY
Punkt startowy: Dom Tradycji Miasta, ul. Górnicza 1
Punkt końcowy: skwerek przy restauracji „Jędrek” (ul. Dworcowa)
Czas przejścia: ok. 4 – 4,5 godziny.
W programie spaceru:
- Parking na zapleczu ratusza. Historia dwóch nieistniejących obiektów : buka czerwonolistnego i pomnika wojennego.
- Pozostałości po parafii ewangelickiej z XVIII wieku przy ul. Staszica, budynek dawnego więzienia na terenie S.P. numer 1, historia orła piastowskiego w tynpanomie nad wejściem do budynku dyrekcji szkoły( od strony Jedlicy).
- Losy dawnych cmentarzyków wojennych i przykościelnego b. parafii Ewagelickiej (pozostałości w rejonie dzwonnicy z 1812 r).
- Obejrzenie grobowca Józefa Gielniaka na starym cmentarzu.
- Podejście pod główną bramę wjazdową do zespołu parkowo-pałacowego „Nowy Dwór”. Krótka historia obiektu.
- Zwiedzenie Domu Kata (wstęp dla uczestników spaceru: 5 zł) i odwiedzenie grobowców rodu von Reuss.
- Zwiedzenie parteru i pierwszego piętra szputala „Wysoka Łąka.
- Opuszczenie zabytku i przemarsz do szpitala „Bukowiec”. Krótka informacja o dziejach placówki. Obejrzenie mikromuzeum w sieni szpitala.
- Podążenie nią do szlaku niebieskiego pieszego i rowerowego i dojście nim do ul. Jeleniogórskiej do kompleksu budynków b. Sanatorium „Kowary”. Krótka informacji o obiekcie.
- Powrót do ul. Jeleniogórskiej i dalszy spacer w kierunku centrum Kowar. Po drodze mijamy dworek z 2. połowy XIX wieku ( Bank PKO BP ) i ruiny niegdysiejszej gazowni miejskiej z 1872 roku.
SZLAKIEM TRADYCJI GÓRNICZYCH
Punkt startowy: Dom Tradycji Miasta, ul. Górnicza 1
Punkt końcowy: ul. Leśna
Czas przejścia: ok. 4 – 4,5 godziny.
W programie spaceru:
- Centrum Tradycji i Integracji. Zwiedzenie wystawy „Górnictwo kowarskie”.
- Zwiedziwszy wystawę podążamy do M.O.K. trzymając się znaków szlaku górniczego.
- Po drodze mijamy osiedle górnicze wzniesione w latach 1949-1952 i budynek L.O. z tego samego okresu.
- Zwiedzenie budynku dawnego zakładowego domu kultury nieistniejących od 1973 r. Zwracamy szczególną uwagę na dwie figury górników przy pracy przed wejściem do obiektu i trzy płaskorzeźby w sali kinowej przedstawiające sceny z życia pracowników kopalni. Wszystkie obiekty z 1951 r.
- Krótka wizyta przy pomniku poświęconemu „Bojowników o wolność i więźniom obozu Gross-Rosen w Buchenwaldzie”.
- Podążmy za znakami szlakiem górniczym i wchodzimy na „Ścieżkę przyrodniczą zielone Karkonosze”.
- „Żółtą drogą” maszerujemy aż do skrzyżowania ze szlakiem
czarnym biegnącym z Kowar-Podgórza. - Schodząc w dół czarny szlakiem znajdziemy się przy P.T.T.„Kowarskie Kopalnie”. (Sztolnie 19 i 19a b. Kopalni Uranu „Podgórze”).
- Zwiedzanie P.T.T. „Kowarskie Kopalnie” i/lub P.T.T. „Sztolnie Kowary” przy hotelu „Jelenia Struga”.
- Schodzimy do pętli autobusowej. W tym rejonie znajdują się : zasypany szyb nr 1 (pole wydobywcze „Marta”) b. Kop. „Wolność i częściowo zasypany wlot do sztolni „Marta”. W prawo skos widoczne budynki tej byłej kopalni magnetytu i uranu.
- Wędrujemy dalej z biegiem Jedlicy i po przejściu mostu znajdziemy się na małej pętli autobusowej już na ul. Wiejskiej. Po lewej przy moście zabudowania byłego gospodarstwa pomocniczego, na wprost budynki (w tym stołówka górnicza) byłej Kop. „Wolność”
- Po wejściu między budynki po prawej zobaczymy pozostałości po zbiorniku osadowym (zasypany) byłego Zakładu Wzbogacania Uranu (1966 – 1972), na wprost ścieżka prowadząca do wlotu sztolni „Głównej”,
- Powrót do mostu. Trzymając się znaków zielonego szlaku pieszego docieramy do wlotu sztolni „Wulkan” (pole wydobywcze „Wulkan”) znajdującej się przy ujęciu wody dla Kowar Górnych. W pobliżu znajdują się również pozostałości budynków technicznych kopalni. Za ujęciem po prawej ruiny wapiennika.
- Powrót na zielony szlak pieszy. Po prawej pastwiska i panorama Rudaw Janowickich oraz Kowar. Po wejściu w jar znajdziemy się w dawnym wyrobisku górniczym.
- Przeprawa przez potok Pluszcz. Jesteśmy teraz na „Uroczysku” z unikatowym ekosystemem i kaskadami „Piszczaka” (po prawej stronie szlaku),
- Z „Uroczyska” ponownie wychodzimy na „Żółtą drogę”, którą wracamy na ul. Leśną,
- Poruszając się wymienioną ulicą biegnącą pomiędzy starym osiedlem górniczym i blokami osiedla S.M. „Śnieżka” dotrzemy do skrzyżowania z ul. Sienkiewicza.
- Na parkingu przed obiektem noclegowym „Kuźnica” kończymy spacer.
SZLAKIEM KOWARSKIEGO PRZEMYSŁU LEKKIEGO
Punkt startowy: Dom Tradycji Miasta, ul. Górnicza 1
Punkt końcowy: parking na ul. Pocztowej
Czas przejścia: ok. 4 – 4,5 godziny.
W programie spaceru:
- Dojście do Parku Miniatur Zabytków Dolnego Śląska. Zwiedzanie z przewodnikiem ok. 45 minut (wstęp 11,70 zł od osoby).
- Siedziba Miejskiej Służby Ratownictwa k/ bramy wyjazdowej. Obejrzenie ręcznej
pompy strażackiej z 1917 roku. - Przejście do głównej bramy wjazdowej byłej Fabryki Dywanów „Kowary”. Historia Zakładu.
- Przjście ul. Ogrodową pod Pałac Smyrna z 1748 roku.
- Po dojściu do budynków SP nr 1 skręcamy na parking za ratuszem, a stamtąd podążamy nadrzecznym deptakiem do wyjścia na ul. Pocztową. Po lewej za rzeką budynek byłego szpitala Miejskiego (ul. Waryńskiego 6) ,
- U wylotu ul. Pocztowej przy skrzyżowaniu trzy zabytkowe budowle: Poczty Głównej, Kawiarenki „Urszulka” (młyn z 1898 r. ), dworek z 2. połowy XVIII wieku ( kiedyś siedzib nadleśnictw : niemieckiego do 1945 r i polskiego do 2007 r.),
- Wstępujemy w ul. Św. Anny oznakowaną zielonymi i niebieskimi znakami szlaku pieszego.
- „Asfaltówka” po ok. 10 minutach przechodzi w polną dróżkę biegnącą pomiędzy astwiskami. Wokół panorama Rudaw Janowickich i Karkonoszy,
- Wzgórze Kapliczne z Kaplicą św. Anny z XIII wieku, po okresie pozostawania w ruinie odbudowana w 1727 r. przez muratora z Krzeszowa Jentscha.
- Most kolejowy nad „Piszczakiem” i wiadukt nad ul. Wiejską wchodzące w skład linii kolejowej Kowary- Kamienna Góra oddanej do użytku w 1905 roku. Przy wiadukcie po prawej willa właścicieli Fabryki Filców Technicznych, po lewej ruiny zakładu Guitlera (1863 – 2003), W odległości ok. 100 m. w kierunku południowym po prawej znajdziemy siedzibę Stadniny Koni „Parkitny” , oraz budynek przy ul. Wiejska20, w którym w latach 1890 – 1915 mieszkał przemysłowiec H. Pohl,
- podążamy z biegiem rzeki ul. Wiejską. W niewielkiej odległości od wiaduktu po prawej widoczne budynki fabryczne byłej Fabryki Porcelany Technicznej H. Pohla ( 1871 – 1998 ),
- Maszerujemy dalej z biegiem rzeki aż do budynku przy ul. Kowalską 18. Obiekt przebudowany w 1735 r posiada okna renesansowe na pierwszym piętrze po prawej od drzwi wejściowych,
- Spod budynku przechodzimy przez most na Jedlicy za rzekę na teren byłych koszar Specjalnego Batalionu K.B.W. „Kowary” ( kiedyś „Luisehof”,
- Z ul. Kowalskiej wchodzimy w al. Wolności (w latach 1934 – 1945 nosiła nazwę AdolfHitlerstrasse). ,
- Dochodzimy do skrzyżowania alei Wolności z ulicami św. Anny, Leśnej i Pocztowej. Po wejściu na ul. Pocztową kończymy naszą wycieczkę.
SZLAKIEM RODÓW VON REDEN i RADZIWIŁŁÓW
Punkt startowy: Dom Tradycji Miasta, ul. Górnicza 1
Punkt końcowy: parking przy D.H. „Netto” (ul. Dworcowa)
Czas przejścia: ok. 4 – 5 godziny.
W programie spaceru:
- Idziemy w kierunku obwodnicy miasta i ją przekraczamy. Przechodzimy koło budynku byłej Gospody pod „Złotym kluczem”, po lewej posterunek energetyczny.
- Po ok. dwóch kwadransach dochodzimy do ul. Szkolnej we wsi Bukowiec. Po wejściu w ul. Szkolną widoczne znaki niebieskiego szlaku pieszego. Podążąmy za nimi do centrum wsi.
- W centrum Bukowca: były kościół ewangelicki z 2. połowy XVIII wieku, karczma sądowa z 1 połowy tegoż stulecia, kościół katolicki z końca XVI w.
- Przed wejściem na cmentarz przykościelny kościoła św. Marcina krzyż choleryczny. Przy wschodniej ścianie budowli grobowiec rodziny Czartoryskich.
- Dalej znajdyje się wzniesienie ze sztucznymi ruinami amfiteatru rzymskiego i wieżą strażniczą zamku Koesselburg (punkt widokowy).
- Powrót do centrum wsi. Marsz ul. Robotniczą w kierunku Kostrzycy. Po kwadransie po prawej niewielkie wzgórze z Świątynią Ateny, obok dom ogrodnika Walthera z okrągłym dachem i byłe budynki folwarczne.
- Po drugiej stronie ulicy park a w nim klasycystyczny pałac „Bukowiec” z 1800 r. będący kiedyś podobnie jaki wieś własnością hr. von Reden potem von Rotenhan.
- Czerwony szlak pieszy spod pałacu zaprowadzi nas pomiędzy stawy bukowieckie oraz do nekropolii obydwu rodów w formie pseudoromańskiego opactwa (1815). Odbijając trochę ze szlaku dotrzemy do sztucznej groty nad brzegiem Jedlicy.
- Zwiedzanie pałacu „Bukowiec” (ok. 10 min, jeśli są wystawy ok. 30 min.),
- Do wsi Kostrzyca dojdziemy w kilkanaście minut ścieżką biegnącą wzdłuż prawych brzegów „kostrzyckich stawów. Po drodze spotykamy bardzo stare dęby. Niektóre z nich posiadają oznakowania pomników przyrody.
- Ulicą Szkolną dochodzimy do D.K. nr 367. Poruszając się jej lewym skrajem osiągamy po kilku minutach przystanek autobusowy na żądanie. Tutaj ostrożnie przechodzimy na drugą stronę drogi i kierujemy się do części wsi zwanęj Kostrzyca Chaty. Po dotarciu do linii kolejowej (nieczynną) podążamy nią w kierunku Kowar.
- Po ok. kwadransie znajdziemy się w pobliżu pałacu „Ciszyca” i Wzgórza „Radziwiłówka”. Obiekty te oraz folwark (aktualnie w b. złym stanie) były własnością Radziwiłłów oraz Czartoryskich. Na wzgórzu zachowały się sztuczna grota, punkt widokowy (aktualnie zarośnięty), ruiny pałacyku myśliwskiego z 1790 roku. Sam pałac „Ciszyca” można obejrzeć z łąk na południe od niego.
- Powrót na linie kolejową i kontynuacja marszu w kierunku Kowar. Schodzimy z torów i podążamy dalej niegdysiejszą promenadą miejską.
- Wchodzimy na parking przy D.H. „Netto”, który jest kresem naszego dzisiejszego wędrowania.
SZLAKIEM ZIELONYCH KARKONOSZY i TAJEMNIC BYŁEJ FABRYKI MASZYN
Punkt startowy: Dom Tradycji Miasta, ul. Górnicza 1
Punkt końcowy: plac zabaw przy ul. Matejki
Czas przejścia: ok. 4 – 5 godziny.
W programie spaceru:
- Wymarsz spod siedziby S.M.K.
- Odwiedzenie parku przy siedzibie NAdleśnictwa Śnieżka.
- Spacer żóltym szlakiem ulicami: Bema, Szkolną i Leśną do „Ścieżki przyrodniczej Zielone Karkonosze”.
- Przy leśniczówce „Jedlinki” (d. schronisko „Jodłowe”) skręcamy w zielony szlak pieszy z Kowardo Karpacza przez Krzaczynę.
- Przed zejściem z zielonego szlaku pieszego w ul. Główną po prawej kompleks budynków byłej Fabryki Maszyn „Kowary” (1959 – 1990), po lewej uszkodzony pomnik wojenny poświęcony poległym mieszkańcom dawnej miejscowości Buschvorwerk.
- Po dojściu do w/w ulicy skręcamy w prawo i kierujemy się do głownej bramy wjazdowej do kompleksu fabrycznego. Krótka historia zakładu.
- Powrót do opuszczonego wcześniej skrzyżowania i wejście w polną drogę nieoznaczoną żadnymi znakami szlaków turystycznych, biegnącą wzdłuż południowo-wschodniego ogrodzenia byłej fabryki maszyn.
- Po dotarciu do linii kolejowej chwila odpoczynku i krótka informacja o funkcjonującej niegdyś bocznicy kolejowej do Fabryki Maszyn „Kowary”,
- Z linii kolejowej przechodzimy na szutrową drogę biegnącą wzdłuż południo-wschodniego ogrodzenia P.O.D. Z niej wkraczamy w ul. Kopernika , a potem w ul. Matejki.
- Na ul. Matejki pooruszamy się wzdłuż nieczynnej linii kolejowej aż do skwerku z dzicięcym placem zabaw.Na skwerku kończymy nasz spacer.
SZLAKIEM PRZEZ WOJKÓW NA SKALNIK
Punkt startowy: Dom Tradycji Miasta, ul. Górnicza 1
Punkt końcowy: parking na zapleczu ratusza.
Czas przejścia: ok. 4 – 5 godziny.
W programie spaceru:
- Przemarsz na ul. Zamkową i dalej niebieskim szlakiem przez Obwodnicę Kowarską.
- Wejście w ul. Sanatoryjną i spacer nią aż do ul. Wojska polskiego. Marsz ulicami: Kościuszki, Świerkową. Na końcu ul. Świerkowej dwa ciekawe obiekty : pomnik przyrody ponad 300-letni świerk i tajemnicza figura mnicha z piaskowca przy posesji.
- Z asfaltówki wchodzimy w leśną drogę, którą docieramy do ul. Wojska Polskiego. Poruszamy się jej lewym skrajem w kierunku Gruszkowa. Na Przełęczy pod Średnicą przy prawym skraju drogi dawny kamienny znak graniczny.
- Za znakami czerwonego szlaku pieszego podążamy leśną asfaltową drogą do „Kamiennej ławki”. Po drodze liczne dawne kamienne znaki drogowe i graniczne.,\
- Odpoczynek przy „Kamiennej Ławce”. Powrót na czerwony szlak pieszy i wędrówka leśną drogą na punkt widokowy „Ostra Mała” na „Skalniku” (945 m.n.m.).
- Podziwianie panoramy Karkonoszy, Rudaw Janowickich oraz Kotliny Jeleniogórskiej na punkcie widokowym. Schodzenie zielonym szlakiem pieszym ze „Skalnika” do Kowar.
- Po dotarciu do Starego Traktu Kamiennogórskiego skręcamy w prawo za znakami zielonego szlaku pieszego.Przy skrzyżowaniu S.T.K. z drogą Bukową ujrzymy piętrowy budynek, będący kiedyś schroniskiem „Buchen-Baude”.
- Idziemy ul. Bukową i przecinamy Obwodnicę Kowarską.
- Wchodzimy w ul. Kasztanową. Po dotarciu do ul. Waryńskiego skręcamy w prawo i dalej podążąmy za znakami zielonego szlaku pieszego. Po prawej stronie ulicy napotkamy były dziewiętnastowieczny zespól klasztorny, budynek mieszkalny z 1720 r. i były szpital miejski. Po minięciou tego ostatniego przechodzimy na parking za ratuszem.
- Na parkingu kończymy naszą wycieczkę.